18 lidstaten ondertekenen Verklaring voor een Europees beleid ter bevordering van LGBTIQ-rechten
In het kader van het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie (EU) werd op vrijdag 17 mei – de internationale dag tegen homofobie, bifobie, transfobie en interseksefobie (IDAHOT) – een High Level LGBTIQ-conferentie georganiseerd in Brussel.
Het evenement bracht de Europese commissaris voor Gelijkheid, de bevoegde ministers en staatssecretarissen van verschillende EU-lidstaten, Europarlementsleden, experten en vertegenwoordigers van middenveldorganisaties bijeen.
Ze bespraken de vooruitgang die ze hebben geboekt en de obstakels die ze tegenkwamen bij het uitrollen van de huidige EU-strategie voor de gelijkheid van LGBTIQ-personen (EU LGBTIQ Equality Strategy). Ook de roadmap voor de volgende Commissie kwam aan bod. De bijeenkomst vond plaats op een sleutelmoment: net voor het einde van de zittingen van het huidige Europees Parlement en van het mandaat van de huidige Europese Commissie, de eerste ooit met een commissaris specifiek bevoegd voor Gelijkheid.
Roadmap voor de volgende Commissie
De bijeenkomst leidde tot de ondertekening van een gemeenschappelijke verklaring door 18 lidstaten ter bevordering van de mensenrechten van LGBTIQ-personen.
Zo verbinden de staten zich om nationale LGBTIQ-strategieën uit te rollen en de benoeming te ondersteunen van een nieuwe commissaris voor Gelijkheid in de toekomstige Commissie. Ze roepen de Commissie op om tijdens de volgende legislatuur een nieuwe strategie te ontwikkelen om de rechten van LGBTIQ-personen te verbeteren, in samenwerking met het maatschappelijk middenveld. Hiervoor moeten ook voldoende middelen worden vrijgemaakt.
Toename van geweld tegen LGBTIQ-personen
Het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA) stelde dinsdag 14 mei de resultaten voor van hun derde enquête over LGBTIQ-personen in Europa. Daaruit blijkt dat intimidatie, pesterijen en geweld tegen LGBTIQ-personen een nieuw hoogtepunt hebben bereikt. Vooral jongeren, trans personen en intersekse personen worden het zwaarst getroffen. Meer dan 100.000 LGBTIQ-personen in heel Europa namen deel aan de bevraging. Steeds meer mensen spreken openlijk over hun seksuele oriëntatie, genderidentiteit, genderexpressie en sekse-kenmerken. Ook scholen benaderen LGBTIQ-kwesties op een positievere manier. Dit alles toont het belang van het engagement van Europa om de gelijkheid van LGBTIQ-personen te bevorderen.
Uitvoering van huidige EU-strategie
De Europese Commissie presenteerde een overzicht van de uitvoering van de EU-strategie voor de gelijkheid van LGBTIQ-personen 2020-2025 (EU LGBTIQ Equality Strategy). Het voortgangsrapport 2023 benadrukt dat alle sleutelacties van de strategie zijn gestart, waaronder een aantal belangrijke wetsvoorstellen die gericht zijn op het bevorderen van de gelijkheid van LGBTIQ-personen, zoals de Europese richtlijn inzake de rechten van slachtoffers.
De LGBTIQ-conferentie ‘Pride Alliances and Policy: Towards a Union for Equality’ vond gelijktijdig plaats met het 10de IDAHOT+ Forum, dat Nederland van 14 tot 16 mei organiseerde in Den Haag.
De Belgische staatssecretaris voor Gendergelijkheid, Gelijke Kansen en Diversiteit verklaart: "Door de ministers van de lidstaten die bevoegd zijn voor Gelijkheid, de commissaris voor Gelijkheid en de middenveldorganisaties samen te brengen in Brussel, plaatst het Belgische voorzitterschap van de Raad van de EU de rechten van LGBTIQ+-personen bovenaan de Europese agenda. De cijfers die deze week zijn voorgesteld over de situatie van LGBTIQ+-personen roepen op tot constante waakzaamheid. Ik maak me vooral zorgen over de steeds heftigere reacties tegen de mensenrechten waaronder het recht om veilig en sereen te leven, en tegen onze fundamentele vrijheden.
"Deze High Level LGBTIQ+-conferentie wordt afgesloten met een gezamenlijke verklaring en een sterk politiek signaal om tijdens de volgende legislatuur van de EU verder te werken aan een echte Unie van gelijkheid. Een Unie waarin iedere persoon wordt gerespecteerd zoals zij/die/hij is of wil zijn."
De Europese commissaris voor Gelijkheid Helena Dalli: "Als politici hebben we de plicht om de wettelijke bescherming tegen haat en discriminatie te versterken. Daarom hebben we een wet aangenomen om de bevoegdheden en onafhankelijkheid van de gelijkheidsorganen in alle lidstaten te versterken. We hebben erover gewaakt dat de wet mensen beschermt tegen agressie, waaronder haatspraak en haatmisdrijven. We hebben gepleit voor de wederzijdse erkenning van ouderschap in grensoverschrijdende situaties en verwachten dat de langverwachte richtlijn voor gelijke behandeling unaniem wordt goedgekeurd.
"Ik wil de lidstaten aanmoedigen om het momentum aan te grijpen dat via #UnionOfEquality is ontstaan."
Directeur van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten Sirpa Rautio: “De bevindingen van onze enquête leggen een paradox bloot. Enerzijds zien we dat de jarenlange inspanningen in de strijd voor gelijkheid – een combinatie van wetgevend en beleidswerk met campagnevoering – eindelijk vruchten afwerpen. Anderzijds hebben LGBTIQ+-personen meer dan ooit af te rekenen met intimidatie, pesterijen en geweld.
"Regeringen hebben de verantwoordelijkheid om alle groepen in onze samenleving te beschermen. Ze moeten slagvaardig optreden zodat LGBTIQ+-personen zich overal veilig voelen en een waardig en respectvol leven kunnen leiden."
